Kształty ram w rowerach i ich zastosowania

W niedawnych artykułach na naszym blogu omawialiśmy kwestie, takie jak: wyposażenie roweru, oświetlenie roweru czy dzwonek rowerowy. Odnosiliśmy się również do poszczególnych gatunków współczesnych rowerów wraz z ich przeznaczeniem. Dziś sięgniemy podstaw związanych z konstrukcją roweru omawiając najpopularniejsze kształty ram rowerowych. Chociaż producenci jednośladów prześcigają się w coraz bardziej innowacyjnych, aerodynamicznych i dopasowanych do sylwetki rowerzysty konstrukcjach, wciąż można wyróżnić trzy główne typy ram rowerowych. Każda z nich ma swoje zastosowanie, główne zalety, drobne wady i długą historię.

Okazuje się jednak, że w ostatnich latach rynek rowerowy bardzo się zmienił – nie tylko za sprawą pojawienia się na nim rowerów elektrycznych. Z tego powodu zajmiemy się dzisiaj trzema najważniejszymi typami ram rowerowych, ich cechami charakterystycznymi oraz ewolucją, jaką przeszły w ostatnich latach. Warto jeszcze nadmienić, że rowery elektryczne, pomimo obecności silnika, raczej naśladują swoje całkowicie mechaniczne odpowiedniki pod względem kształtu ramy.

Rama rowerowa typu diament

Prosząc losową osobę o narysowanie roweru, prawdopodobnie na kartce papieru wkrótce ujrzymy jednoślad wyposażony w ramę typu diament. To najbardziej klasyczny rodzaj ramy rowerowej, który przy okazji charakteryzuje się bardzo nieszablonową i efektowną nazwą. Ramę typu diament można rozpoznać po tym, że rura podsiodłowa, rura górna oraz rura dolna tworzą kształt trójkąta. W dodatku rura górna w rowerach o bardzo klasycznej sylwetce jest usytuowana poziomo lub prawie poziomo.

Kształt klasycznej ramy typu diament nie jest dziełem przypadku – taka konstrukcja roweru odznacza się optymalną sztywnością, stabilnością, a jednocześnie zachowuje wystarczający poziom sprężystości, by zapewniać choć delikatną amortyzację rowerzyście. Ponadto taki kształt ramy umożliwia korzystającemu z roweru całkiem komfortową jazdę w pozycji częściowo nachylonej.

Chociaż współczesne rowery znacząco różnią się od siebie geometrią i pozycją, którą przyjmuje na nich rowerzysta, generalnie rama typu diament z powodu swojego kształtu jest dobrze przystosowana do pokonywania długich tras. Nieprzypadkowo różne warianty „diamentów” można odnaleźć w rowerach szosowych, przełajowych, krosowych, trekkingowych, a także wielu rowerach górskich i modnych ostatnio gravelach. To samo dotyczy oczywiście wariantów elektrycznych, wyposażonych dodatkowo w silnik wspierający mięśnie rowerzysty.

Rama rowerowa typu trapez

Kolejnym popularnym i często spotykanym kształtem są ramy rowerowe typu trapez. Wielu ekspertów uważa je za odmianę ramy typu diament. Różnica nie jest duża, ponieważ rama typu trapez różni się od diamentu jedynie tym, że posiada obniżoną rurę górną, która nachyla się ku tyłowi. Taka wariant miał swoje zastosowanie praktyczne, ponieważ obniżenie górnej rudy ułatwiało wsiadanie i zsiadanie z roweru. Rowerzysta nie musi przekładać nogi nad siodełkiem, a jedynie nad obniżoną dość znacznie ramą. Przez lata rowery z ramą typu trapez były powszechnie nazywane „damkami”, zwłaszcza, że stosunkowo często wybierały je kobiety, które pragnęły podróżować swoim jednośladem w spódnicy bądź sukience.

Dziś nazwa ta jest słusznie uważana za archaiczną, natomiast w nazewnictwie rowerów zdecydowanie częściej pojawiają się ewentualnie terminy unisex bądź mixt. Mężczyźni wybierają je obecnie równie chętnie jak kobiety i tym razem również chodzi o znaczenie praktyczne. Obniżona górna rura w rowerach typu trapez pozwala na łatwiejsze zainstalowanie dziecięcego fotelika, albo zamocowanie dodatkowego bagażu. W ten sposób trapezy całkiem dobrze spisują się w trakcie dłuższych podróży rowerowych, gdzie liczy się każda dodatkowa sakwa, torba lub bagażnik bądź inne wyposażenie roweru o podobnym przeznaczeniu. Jeśli chodzi o właściwości i pozycję w trakcie jazdy, rowery typu trapez zachowują się identycznie jak diamenty, bo konstrukcyjnie różnią się od nich niewiele i pozostają również sztywne i stabilne.

Rama rowerowa z niskim przekrokiem (jednorurowa)

Wymieniając rodzaje ram rowerowych należy jeszcze wspomnieć o trzecim typie – rowerach z niskim przekrokiem. Ramy tego typu bywają nazywane jednorurowymi, ponieważ w istocie rama jest pozbawiona klasycznej górnej rury. Nisko umieszczona rura dolna – niekiedy nawet w okolicach supportu także znacząco ułatwia rowerzyście wsiadanie na swoją maszynę. W języku angielskim pojawiają się niekiedy nazwy takie jak low step-thru (niski przeskok) czy wave (fala).

W ramy z niskim przekrokiem często wyposażone są rowery miejskie, w tym rower elektryczny miejski wyposażony dodatkowo w domyślne oświetlenie roweru i dzwonek rowerowy. Należy jednak zauważyć, że ich konstrukcje często nie ograniczają się wyłącznie do jednej dolnej rury, bo w jej okolicach pojawiają się dodatkowe elementy konstrukcyjne, których celem jest usztywnienie roweru. Taki kształt ramy pozwala rowerzyście przyjąć wygodną, bardziej wyprostowaną sylwetkę, chociaż w tej kwestii wiele zależy również od mostka i kierownicy. Pewną wadą tego typu rowerów jest brak tylnej amortyzacji, która jednak coraz częściej pojawia się przy siodle lub jego sztycy. Wówczas rama z niskim przekrokiem jest praktycznie pozbawiona swoich wad. Co ciekawe, tego typu ramy w ostatnich latach śmiało wkraczają do kategorii rowerów górskich, również tych elektrycznych.

Każda rama rowerowa ma swoje unikalne zalety. Najważniejsze, aby podjąć przemyślaną decyzję przed zakupem maszyny!